Yndislegt kvöld

Höfundaleikhús Dramasmiðjunnar
Iðnó sunnudaginn 18. apríl. 2004

Höfundur: Páll Hersteinsson
Leikstjóri: Sigrún Sól Ólafsdóttir
Leikmynd og búningar: Rebekka A. Ingimundardóttir.

Leikendur: Hjalti Rögnvaldsson, Margrét Ákadóttir, Rósa Guðný Þórsdóttir og Árni Pétur Guðjónsson.

Heimboð

FRUMRAUN Páls Hersteinssonar í leikritun, Yndislegt kvöld, vekur þá hugsun að gamanleiksformið virðist ekki höfða sérstaklega til höfunda sem eru að stíga sín fyrstu skref. Vafalaust eru á þessu margar skýringar, og ein af þeim er áreiðanlega sú að oft liggur slíkum höfundum svo mikið á hjarta að þeir telja erindi sínu betur borgið í öðru formi. Einnig gæti ég trúað að margir vegir sér við að velja form sem gefur jafn afdráttarlaust til kynna hvort það heppnast eður ei, gamanleikur sem uppsker ekki hlátur er í einhverjum skilningi misheppnaður og allir vita það, þar á meðal höfundurinn. En Páll hefur hér skrifað næsta hefðbundinn gamanleik og sækir óhikað í sígild farsaminni til að sýna okkur siðferðislegt gjaldþrot nútímamannsins og skemmta um leið. Og það var mikið hlegið í Iðnó á frumsýningardaginn.

Yndislegt kvöld segir frá matarboði hjá lýtalækni og konu hans, sem bjóða til sín æskuvini læknisins og konu hans, sem nýlega hafa lent í fjárhagsörðugleikum. Smám saman dregur Páll upp mynd af þessu fólki og sýnir okkur á ísmeygilegan hátt galla þess og siðferðisbresti. Fyrri hluti verksins er ákaflega vel skrifaður í tíðindaleysi sínu og mikið um hnitmiðuð afhjúpandi tilsvör sem uppskáru hlátur um leið og þau komu innnihaldinu til skila. Í síðari hlutanum upphefst síðan atburðarás, pínlegar játningar þegar vínið tekur völdin af einni persónunni, ákaflega fyrirsjáanlegt og opinskátt framhjáhald og í framhaldi af því fjárkúgun og mögulega morð. Páll teflir hér á tæpasta vað með ólíkindalega atburðina og sækir kannski dálítið djúpt í klisjubankann og síðari hlutinn jafnast ekki á við kynningu persónanna í uppbyggingu og fyndni. Og mögulega skýrðist að einhverju leyti fyrir mér af hverju gamanleikjaformið er ekki meira nýtt af höfundum með erindi. Stærsta driffjöðrin í farsavélinni, skömmin, er á þessum síðustu og verstu tímum orðin næsta slök í okkur. Og því verða uppátæki persónanna í Yndislegu kvöldi næsta ótrúverðug eftir þá mynd sem Páll hefur dregið upp af þessu fólki.

Allt um það er þetta býsna kraftmikil og skemmtileg frumraun hjá Páli, og ástæða til að óska eftir frekari glímu við formið frá hans hendi.

Uppsetning Sigrúnar Sólar er látlaus og hófstillt, sem er aðdáunarvert í ljósi efnisins, en hennar hlutverk er vitaskuld fyrst og fremst að koma hinu nýja verki óbrjáluðu til skila, slíkt er eðli höfundaleikhússins. Reyndar gera hún og Hjalti Rögnvaldsson sem læknirinn smávægilegar tilraunir með stílfærð og óraunsæisleg leikbrögð í fyrri hluta verksins sem takast vel og eru í fullu samræmi við stíl textans í fyrri hlutanum. Staðsetningar og notkun rýmisins er áreynslulaus og skýr, leikmynd vel heppnuð. Tónlistarnotkun þótti mér á hinn bóginn illþolandi. Algerlega misráðið að setja samkvæmistónlistarmottu undir samtöl persónanna sem gerði ekki annað en draga mátt úr mikilvægum augnablikum og trufla hlustun og einbeitingu áhorfenda.

Leikarahópurinn stendur sig með prýði. Hjalti er sannfærandi sem lýtalæknisskrímslið og Margrét Ákadóttir nýtti sína næmu kómísku tæmingu vel sem hin hrjáða eiginkona. Árni Pétur Guðjónsson dró upp hlýja mynd af hinum ráðalausa fóstbróður og Rósa Guðný Þórsdóttir er sem fyrr á heimavelli í að lýsa ráðríkum eiginkonum slíkra manna.

Yndislegt kvöld er skemmtilegt verk sem þrátt fyrir annmarka sína er vel þess virði að sjá, tímabær tilraun til að skrifa gamanleik um ástandið á okkur.