Blam!

Höfundar: Kristján Ingimarsson og Jesper Pedersen
Leikstjórn: Kristján Ingimarsson, Simon Boberg
Lýsing: Edward Lloyd Pierce
Leikmynd: Kristian Knudsen
Hljóðmynd: Svend E. Kristensen, Peter Kyed

Leikarar
Kristján Ingimarsson, Lars Gregersen, Didier Oberlé og Joen Højerslev

Borgarleikhúsið 5. apríl 2013 – birtist fyrst í Spássíunni

„… ef kitlar mig forstjórinn“

Ég hef aldrei séð áhorfendahóp í viðlíka ástandi og þann sem ruddist út úr stóra sal Borgarleikhússins 5. apríl síðastliðinn. Fólk er oft glatt eftir góða og skemmtilega sýningu, stundum augljóslega slegið, stundum dauðfegið og jafnvel nývaknað þegar verulega illa hefur tekist til.

En þetta var eitthvað allt annað. Þessi háhorfendahópur talaði (of) hátt og (of) hratt, allir búnir að týna háttvísibremsunum. Fólk strunsaði, ruddist jafnvel, ekki af því að það gæti ekki beðið eftir að komast út úr „þessu hræðilega húsi“ heldur eins og (of) kátir krakkar eftir afmælisveislu þar sem (of) mikill sykur var á boðstólum.

Það var engu líkara en fólk hefði fengið aukaskammt af adrenalíni. Sem var náttúrulega tilfellið. Það ágæta efni skilar sér nefnilega milli manna með osmósu sköpunarkraftsins.

Blam! sver sig í ætt við aðrar sýningar sem ég hef séð úr hinni einstöku smiðju Kristjáns Ingimarssonar. Grunnurinn er líkamstjáning á mörkum leiklistar, látbragðsleiks og dans og skapandi rannsókn á samskiptum við „dauða“ og gjarnan hversdagslega hluti. Þriðja víddin er síðan hin bernska sýn trúðsins. Útkoman er ævinlega heillandi og það er hún svo sannarlega hér.

Þrír skrifstofumenn láta sér leiðast í vinnunni. Eða ekki, því þeir bregða á leik í hvert sinn sem skrifstofustjórinn/forstjórinn lítur af þeim. Og þá verður skrifstofan vígvöllur í  anda helstu hasarmynda, áhöld og húsgögn ummyndast í vopn og verjur, hetjudáðir og hetjudauði yfirskyggja allt. Viggó viðutan mætir Rambó.

Næst þegar bossinn lítur upp er allt fallið í ljúfa löð. Þangað til hann stendur undirsátana að verki og ákveður/fær að vera með. Þá riðlast reglurnar aðeins, frelsið eykst en hættan um leið. Það þarf að kenna nýja manninum ævintýrareglurnar, en hann mun líka hafa óafturkræf áhrif á hvernig leikurinn er leikinn.

Veikasti hlekkur sýningarinnar er hvernig þessari framvindu, þessari þróun er miðlað. Þar rekast höfundar sýningarinnar á þann vegg sem þögult leikhús kemst ekki yfir. Áhorfandinn sá bókstaflega leikarana/persónurnar engjast yfir að geta ekki leitt mál til lykta með orðum. En það leyfir formið ekki.  Fyrir það líður sagan. En sjónarspilið græðir.

Og hvílíkt sjónarspi! Hin ævintýralega hugmyndaauðgi í að umbreyta hversdagslegustu hlutum (skjalamöppum, vatnskæli, borðlömpum) í vopn, verjur og vélmenni. Stórkostleg fimi leikaranna, sem birtist bæði í furðulegum áhættuatriðum og ótrúlegum líkamlegum aga. Og svo þessi hættulega stóri skammtur af þriðja kryddi leikhússins, hinni stórvarasömu leikgleði.

Þetta er allt með ólíkindum vel gert. Velflest atriðin eru reyndar þannig að það væri beinlínis lífshættulegt að þau væru ekki með ólíkindum vel gerð.

Það er lítið um frammistöðu leikaranna að segja anna en að við hneygjum okkur í lotningu yfir að þeir skuli geta gert þetta kvöld eftir kvöld. En það er heldur ekki bara átthagahroki að taka sérstaklega ofan fyrir höfuðpaurnum að norðan, Kristjáni Ingimarssyni. Þetta er hans list, hans stíll. Og þó allir séu þeir framúrskarandi flinkir þá er nú trúðablikið í auganu óneitanlega skærast hjá honum.

Blam! er óskaplega skemmtileg sýning. Hún er líka áminning um mikilvægi þess að leika sér, nauðsyn þess að leika sér MEÐ þeim sem eru líka að leika sér og síðast en ekki síst um allar þær óræðu hættur sem okkur stafa af því ef vatnskælar öðlast sjálfsvitund.

Kannski var það sá óljósi ótti sem fékk áhorfendurna til að tala svona hátt og flýta sér svona mikið þarna um kvöldið.